OKREŚLENIEWYJAŚNIENIE
3MMuda = marnotrawstwo w procesie, Mura = nierówne obciążenie pracą, Muri = przeciążenie pracą
4PPhilosophy, Process, People and Partners, Problem Solving – Filozofia, Proces, Ludzie i Partnerzy, Rozwiazywanie Problemów – model zarządzania Toyotą autorstwa J. Liker
5SSortowanie, Systematyka, Sprzątanie, Standaryzacja, Samodoskonalenie. 5 zasad dotyczących tworzenia wizualnego i efektywnego środowiska pracy
5WhyMetodologia dochodzenia do przyczyny źródłowej problemów polegająca na pytaniu 5 x Dlaczego
5W2HKto, Co, Gdzie, Kiedy, Dlaczego + Jak, Jak dużo (ang. What, When, Where, Who, Who, Why, How, How Many), metodologia opisywania zdarzenia lub problemu
8DEight Disciplines, 8-etapowa metodologia zapobiegania problemom jakościowym stosowana w Ford Motor Company
A3 RaportRaport w formacie pojedynczej kartki A3, zmusza do raportowania tylko istotnych faktów
AndonSystem natychmiastowego powiadamiania o problemie za pomocą sygnałów świetlnych, dźwiękowych
AutonomationJap. Jidoka, „Myśląca maszyna”, system powodujący automatyczne zatrzymanie urządzenia, jeżeli został wyprodukowany wadliwy produkt
Autonomous MaintenanceAutonomiczne Utrzymanie Ruchu, 7-etapowy program systematycznego zaangażowania operatorów produkcji w utrzymanie ruchu
BMBreakdown Maintenance, działania w utrzymaniu ruchu oparte na zarządzaniu awariami
Buffer StockBufor w supermarkecie związany z odbiegającymi od średniej wielkości zamówieniami klientów
CBMCondition Based Maintenance, działania w ramach utrzymania ruchu oparte na kondycji maszyny
Continuous FlowProdukowanie niezakłóconym ciągiem produkcyjnym, bez możliwości gromadzenia WIP
Cycle StockBufor w supermarkecie związany z okresem oczekiwania na wyprodukowanie zlecenia
Deming, W. EdwardAmerykański specjalista w sferze zapewnienia jakości, uznawany za twórcę wielu narzędzi jakości, utożsamiany z kołem doskonalenia – PDCA
Discrete manufacturingPrzemysł gdzie produkowane są pojedyncze sztuki danego wyrobu, na maszynach lub w pracy manualnej Np. motoryzacja, produkcja mebli, maszyn, itp. Zobacz również „process industry”
DMAICDefine, Measure, Analyze, Improve, Control. (Definiowanie, Mierzenie, Analiza, Usprawnienie, Kontrola). Metodologia usuwania przyczyn źródłowych problemów i doskonalenia procesu
DPMODefects Per Million Opportunities – ilość wadliwych części na milion możliwości powstania defektu
Drum-Buffer-RopeBęben-Bufor-Lina, metodologia sterowania produkcją pochodząca z Teorii Ograniczeń E. Goldratt’a
EEMEarly Equipment Management, Wczesne Zarządzanie Parkiem Maszynowym, program pozyskiwania nowych inwestycji
FIFOFirst-In-First-Out, pierwszy wszedł, pierwszy wyszedł, metoda sterowania ciągiem produkcyjnym
FMEAFailure Mode & Effects Analysis – metoda używana do szacowania występowania i ryzyka problemów
Focused ImprovementPatrz Problem Solving
GembaMiejsce wykonywania pracy, tam gdzie odbywa się proces: biuro, warsztat, fabryka lub magazyn
HeijunkaPoziomowanie obciążenia pracą, zapobiega pustym przebiegom i większemu niż pożądane obciążeniu
HoshinMetoda rozwoju, w którym polityka i cele są szeroko komunikowane, aby generować poparcie
IMPACT/EFFORT MatrycaMatryca rezultatów i wysiłku. Wykres pokazuje zależność pomiędzy kosztami wdrożenia a oczekiwanymi zyskami
InterwałTypowy okres pomiędzy produkcją tego samego asortymentu, wynika z planu produkcji
Ishikawa, diagramWykres przyczynowo-skutkowy, rybiej ości, obrazujący wszystkie możliwe przyczyny powstawania problemu
JBSJob Breakdown Sheet, instrukcja dla trenera do wykonywania czynności wg. SOP
Jidokapatrz Autonomation
Just-In-TimeDokładnie Na Czas. System produkcji, w którym produkty są dostarczane dokładnie w wymaganej ilości, w wymaganym miejscu i czasie
KamishibaiJap. Opowieść w formie wizualnej. Kami = papier, shibai = sztuka/dramat. Tablica Kamishibai wizualnie przedstawia na żywo stan danego aspektu zarządzania, np. kontrolę nad stosowaniem standardów.
KanbanJap. Karta, oznacza sygnał zapotrzebowania na dany asortyment
KaizenCiągłe doskonalenie poprzez małe kroki
Kaizen BlitzTypowo tygodniowy warsztat redukcji marnotrawstwa w procesie, w czasie którego wielofunkcyjny zespół analizuje stan obecny, wypracowuje plan usprawnień i od razu wdraża go w Gemba
Kick offAng. Rozpoczęcie, np. uroczystość rozpoczęcia wdrażania Lean Management
Kobetsu Kaizenzobacz PSG
LayoutRozplanowanie obszaru, np. produkcji lub biura
Lead TimeCzas przepływu produktu przez proces, liczony od momentu wejścia w proces, do momentu dostarczenia do kolejnego klienta
Lean Management / ManufacturingOgólna nazwa systemu zarządzania opartego na systematycznym eliminowaniu marnotrawstwa z procesów
Life Cycle CostingKoszty użytkowania urządzenia w ciągu całego cyklu życia
MaintenanceAng. Utrzymanie ruchu
MakigamiJap. Rolka papieru. Technika mapowania przepływu procesu nieprodukcyjnego
Migawkowa, AnalizaStatystyczna technika polegająca na obserwacjach kategorii czynności wykonywanych przez pracowników
MRPMateriał Resource Planning, ogólna nazwa systemów informatycznych sterujących produkcją biorąc pod uwagę harmonogram oraz wydolności procesów
MTBFMean Time Between Failures, średni czas pomiędzy awariami, miernik efektywności utrzymania ruchu
MTTRMean Time To Repair, średni czas usunięcia awarii, miernik efektywności utrzymania ruchu
MUDAJap. Marnotrawstwo, zobacz także 3M
MleczarzDoświadczony operator, odpowiedzialny za uzupełnianie supermarketów i rozwożenie komponentów na stanowiska
NVA – Non Value AddingAng. Niedodawanie wartości, zdefiniowane jako wszystkie czynności, które nie dodają wartości do produktu lub usługi z punktu widzenia klienta, patrz również VA
OEEOverall Equipment Effectiveness, całościowy wskaźnik wydajności urządzenia, OEE = Dostępność x Osiągi x Jakość
One-Piece-FlowPrzepływ jednej sztuki. Optymalna elastyczność procesu zostaje osiągnięta dla partii wielkości jednej sztuki
Ohno, TaiichiPracownik Toyoty, uznawany za głównego twórcę wielu narzędzi Lean Manufacturing
Operational ExcellenceDoskonałość operacyjna. Termin używany do określenia działalności firmy stosującej różne metodologie doskonalenia
OPLOne Point Lesson, lekcja jednopunktowa, prosta wizualna instrukcja dotycząca tylko jednego punktu
OutputAng. Wynik, rezultat, np. procesu lub dobra osiągnięte na końcu projektu
PacemakerProces produkcyjny nadający tempo przepływu materiałów dla całego strumienia wartości
PDCAPlan-Do-Check-Act, Zaplanuj-Wdróż-Sprawdź-Zadziałaj, metodologia wdrażania małych usprawnień spopularyzowana przez Dr Deming’a
Poka-Yoke„Głupochron”, urządzenia i metody zapobiegające powstaniu błędu lub automatycznie usuwające wady
Pareto zasada20% wszystkich przyczyn powoduje 80% wszystkich skutków
Planned MaintenancePlanowane Utrzymanie Ruchu, systematyka działań dla służb Utrzymania Ruchu
PSG – Problem Solving GroupsRównież Focused Improvement. Metodologia rozwiązywania problemów przy użyciu zespołowych narzędzi analizy danych, oparta na PDCA lub DMAIC
Process industryPrzemysł, w którym przetwarzany surowiec na maszynach zmienia swoją postać. Charakterystyką jest produkcja partiami, np. przemysł chemiczny, spożywczy, farmaceutyczny, itp. Zobacz również „Discrete manufacturing”
Processing TimeNiezakłócony czas trwania czynności w procesie
PULL SystemZarządzanie produkcją na zasadzie uzupełniania zapasów skonsumowanych przez następujący proces. Patrz również PUSH
PUSH SystemZarządzanie produkcją na podstawie prognozy i generowania zleceń wynikających z określonych wydolności procesów i przewidywalnego zużycia materiałów
QX MatrycaNarzędzie standaryzacji postępowania przy rozwiązywaniu znanych problemów
RCMReliability Centered Maintenance, podejście do utrzymania ruchu skoncentrowane na zapobieganiu awariom
RoadmapMapa drogowa, określenie używane dla planu wdrożenia narzędzi Lean Management
Safetyang. Bezpieczeństwo
Safety StockBufor w supermarkecie związany z zabezpieczeniem przed przestojami w ciągu produkcyjnym
Senseijap. nauczyciel
Sequenced PullKontrolowanie zapasów w toku poprzez kolejki FIFO i ustaloną według zapotrzebowania klienta sekwencję planu produkcji
SMEDSingle Minute Exchange of Die, jednocyfrowa wymiana formy, metodologia redukcji czasu przezbrojenia do mniej niż 10 minut
Six SigmaMetodologia rozwiązywania problemów oparta na DMAIC, wspierana przez specjalistów: Black Belt, Green Belt
SPCStatistical Process Control, statystyczna kontrola procesu, metody analizy wydolności procesu na podstawie analiz statystycznych próbek. Często używana do kontroli dostaw
SupermarketMagazyn wewnątrz-operacyjny zarządzany poprzez Kanban
SDCAStandardize-Do-Check-Act, standaryzuj-wdróż-sprawdź-zadziałaj, cykl wdrożenia standardów
Shutdown MaintenanceOkresowe wykonywanie większych przeglądów, konserwacji i remontów przy zatrzymaniu całej fabryki lub większości urządzeń
SOPStandard Operating Procedure, standardowa instrukcja operacyjna, typowo w formie zdjęć i schematów
Spaghetti diagramMapowanie marnotrawstwa transportu przez narysowanie diagramu tras na schemacie layoutu obszaru
SQCDMESafety-bezpieczeństwo, Quality-Jakość, Cost-Koszty, Delivery-dostawa, Morale-motywacja, Environment – Środowisko, kategorie miar stosowanych do monitorowania działalności organizacji
TAKT czasCzas produkcji jednej sztuki aby synchronizować tempo produkcji ze sprzedażą
TBMTime Based Maintenance, działania w utrzymaniu ruchu oparte na z góry określonym harmonogramie
Throughput czasCzas operacji wytwarzania, od rozpoczęcia do zakończenia, zobacz Lead Time
TPMTotal Productive Maintenance, system utrzymania ruchu skoncentrowany na prewencji oraz zaangażowaniu operatorów produkcji
TPSToyota Production System, system organizacji produkcji w zakładach Toyoty, pierwowzór nazwy Lean Manufacturing
TOCTheory Of Constraints, Teoria Ograniczeń stworzona przez E. Gooldratt’a, opiera się na usprawnianiu przepływu poprzez zarządzanie „wąskim gardłem”
TWITraining Within Industry, metodologia szkolenia w nowych umiejętnościach opracowana w USA w okresie II wojny światowej
WIPWork in Process, zapasy w toku
VA – Value AddingAng. dodawanie wartości, zdefiniowane jako wszystkie czynności które dodają wartość do produktu lub usługi z punktu widzenia klienta, patrz również NVA
VPMAng. Visual Performance Management, wizualne zarządzanie procesem opierające się na regularnych obchodach Gemba, wizualizacji wyników i kaskadowym systemie rozwiązywania problemów
VSMValue Stream Mapping, technika mapowania przepływu procesu produkcyjnego
WCMWorld Class Manufacturing, Produkcja na poziomie klasy światowej. Określenie często stosowane zamienne z Lean Manufacturing
Work Combination ChartWykres łączenia pracy człowieka i maszyny
Zero Quality ControlJakość wbudowana w proces oparta na inspekcji u źródła, cechująca się metodami i narzędziami, które albo zapobiegają powstaniu błędu albo wykrywają wadę zanim przedostanie się do dalszego etapu procesu. Zobacz Poka-Yoke oraz Jidoka